წერეთელი აკაკი - Tsereteli Akaki

ავტორი: admin ვისგან 10-05-2011, 00:36  |  კატეგორია: მთავარი / ლიტერატურა / პოეზია
ილიას მოკვლის გამო

(Ilias mokvlis gamo)

I

ნუ მიწამლავთ მოხუცს გრძნობას

და ნუ ამბობთ, რაც არ მჯერა!..

ნუთუ მართლა დღეს გადაწყდა

საქართველოს ბედისწერა?


არა, არა!.. მითქმა-მოთქმა -

ეს მშიშარა ტყუილია...

ის მშობელი არ მოჰკვდება,

წარმოშობა ვინც ილია!


გრძნობა კვდება, გონება კი

ეკუთვნის წინ, მომავალსა...

გაჰყავს ხიდი ცხოვრებისთვის

და უკაფავს გზა და კვალსა.


და მიტომაც, ვინც მოჰკვდება,

განა ყველა ითქმება მკვდრად?

ზოგი ჩადის ბნელ საფლავში,

ზოგი აქვე რჩება ლამპრად.


და ილიაც არ მომკვდარა...

მამულისთვის რჩება ლამპრად,

მაშინ როცა მისი გვამი

გადიქცევა მიწად და მტვრად.


რაც კი ჰქონდა მაღლით ნიჭი

ბუნებისგან მოცემული,

მთლად მიუძღვნა მისს სამშობლოს,

ფიანდაზად დასდვა გული!..


თრიალეთი (მხარე) - Trialeti (mxare)

ავტორი: admin ვისგან 10-05-2011, 00:34  |  კატეგორია: მთავარი / ფესვები / კუთხეები
თრიალეთი საქართველოს ისტორიულ-გეოგრაფიული მხარეა, ქვემო ქართლის ნაწილი. წყაროებში პირველად მოიხსენიება I საუკუნეში რომაელ ავტორ პლინიუს უფროსთან. მოიცავდა მდინარე ქციის ზემო წელსა და შავწყაროსწყლის ხეობებს (ახლანდელი წალკისა და დმანისის რაიონების ტერიტორიაზე).

სხვადასხვა პერიოდებში შედიოდა სხვადასხვა პოლიტიკური ერთეულების (სამშვილდის და კლდეკარის საერისთავოები, თბილისის საამირო და სხვა) შემადგენლობაში. XIII საუკუნიდან მოყოლებული თანდათან დაიცალა მკვიდრი მოსახლეობისაგან. XIX საუკუნეში მათ ადგილზე თურქეთიდან დევნილი სომხური და ბერძნული მოსახლეობა მოვიდა. თანამედროვე შინაარსით ტერმინი “თრიალეთი” გულისხმობს ქვემო ქართლის მხარის წალკის რაიონის ტერიტორიას.


წერეთელი აკაკი - Tsereteli Akaki

ავტორი: admin ვისგან 10-05-2011, 00:26  |  კატეგორია: მთავარი / ლიტერატურა / პოეზია
თქვენი ჭირიმე

(tkveni chirime)

ამ დღეს ველოდი, მოვესწარ!…

ვიცინი, აღარ ვტირი მე.

ახალგაზრდებო, აწ კი თქვენ

გამოდით, თქვენი ჭირიმე!…


ბევრი რამ მითქვამს… რომ მეთქვა,

დავიმახინჯე პირი მე!..

ახლა არ გვგლეჯენ ენასა, -

სთქვით რამე, თქვენი ჭირიმე!


“ასჯერ გაზომეთ და ერთჯერ

გამოსჭერთ,” ახლაც ვყვირი მე.

ნუ აჩქარდებით! ნურც შიშობთ,

გამტკიცდით, თქვენი ჭირიმე!


ბევრი ვეცადე, ძირმწარეს

ვერ გავუთხარე ძირი მე.

ახლა კი თქვენი ჯერია,

დაჰბარეთ, თქვენი ჭირიმე!


კუბოს კარამდე მისული

რაღა ვარ, განაწირი მე?

მაგრამ თან თქვენი იმედი

მიმყვება, თქვენი ჭირიმე!


ნუ გამიმტყუნებთ იმედსა,

ხომ ხედავთ, აღარ ვტირი მე!

დრო მოდის - ერთად ვიცინოთ!

ვიცინოთ, თქვენი ჭირიმე!


1905 წ.

წერეთელი აკაკი - Tsereteli Akaki

ავტორი: admin ვისგან 10-05-2011, 00:24  |  კატეგორია: მთავარი / ლიტერატურა / პოეზია
ზღვაო, აღელდი, აღელდი!

(zgvao, ageldi, ageldi)

ზღვაო, აღელდი, აღელდი,

ქარტეხილს დაემორჩილე!

აამთაგორე ტალღები,

კიდეებს გადააცილე!


მარგალიტების სალარო

შენი უფსკრული გულია,

მყუდროების დროს ის განძი

ქვეყნისთვის დაფარულია.


მხოლოდ როდესაც მრისხანებ,

გულს უხსნი მზეს და მთვარესა,

იმ მარგალიტებს შესტყორცნი

შენ შემკვრელს არემარესა.


პოეტო! ნურც შენ ეკრძალვი

მრისხანე გულის ღელვასა!..

ძილის დროს ქუხილს ნუ მოშლი

და სიბნელის დროს ელვასა!


1894 წ.

წერეთელი აკაკი - Tsereteli Akaki

ავტორი: admin ვისგან 10-05-2011, 00:23  |  კატეგორია: მთავარი / ლიტერატურა / პოეზია
ვაჟა-ფშაველას

(vaja-pshavelas)



ენას გიწუნებ, ფშაველო,

მგოსანო მაღალ მთისაო,

თუმც კი გვითესავ მარგალიტს!..

მკითხველიც იმას მკისაო!


ჯერ არ ვყოფილვარ ფშავეთში,

მაგრამ კი ვიცნობ ცნობითა;

შენ დამიხატე ის მხარე

ფშაურის ჭკუა-გრძნობითა.


და რაც არ გადმოგიცია

მის შვენებაზე ენითა,

მე თვითონ მივხვდი ყოლიფერს,

შენთანვე აღმაფრენითა.


ვიცი, რომ ფშავლის სოფელი

წმინდაა, მაღალ მთისაო,

ენა - მეტყველი სიმართლის,

გულ-მკერდი - ფოლადისაო.


წინეთ რომ ხმალი უჭრიდათ,

სადღეისოდ სჭრის კალამი…

გადაეც ბარის მგოსნისგან

მთიულებს ძმური სალამი.


1913 წ

წერეთელი აკაკი - Tsereteli Akaki

ავტორი: admin ვისგან 10-05-2011, 00:22  |  კატეგორია: მთავარი / ლიტერატურა / პოეზია
დედის სიმღერა

(dedis simgera)

ცხრა თვეს მუცლით გატარებდი,

“ვაით” გშობე, “უით” გზარდე,

და რად გიკვირს, ყოველს ქალზედ

უფრო დედას რომ უყვარდე?


ქალი მამას ქმარში გასცვლის,

ცოლი ქვრივი სხვას წაჰყვება;

მაგრამ დედას შვილის ტრფობა

სამარეში თან ჩაჰყვება!


ახლოს გული მისთვის უძგერს,

შორს მყოფს ფიქრით თავს ევლება:

უფიქრელად თავს შესწირავს, -

დედა თვის შვილს ენაცვლება!..


მაგრამ შვილი ხშირად დედას

გასცვლის ხოლმე საყვარელში!..

არ იცის, რომ მოტყუებულს

სხვისი სატრფო რჩება ხელში!..


მაგრამ ნება ბუნებისა

ეს არის და ასე იყოს:

დედამ უნდა შვილისათვის

თავის-თავი დაივიწყოს!..


რა მოგშორდი, შვილო, შემდეგ

შავი ფიქრი გულს მიბურავს...

ვაჰ, თუ გშია! ან გწყურია!

ან გცივა და არა გხურავს!


ეგებ გდიხარ ბრძოლის ველზედ,

გულს გასვია მტრის ისარი

და, რომ წყლული შეგიხვიოს,

დედა-შენი არსად არი!..


ვაი, თუ შენს ლამაზს თვალებს

ყვავი ჰკორტნის და ყორანი,

და უნაგრით უპატრონოდ

დაგხვიხვინებს თავს მერანი!..


ვაჰ, თუ შენსა ხუჭუჭ თმასა

ჩიტი ბუდეს შიგ უფენდეს?

მაშინ დედა-შენიც ჩიტად

გადაიქცეს, შენსკენ ჰფრენდეს!..


1875 წ.

გიმზერ

ავტორი: admin ვისგან 10-05-2011, 00:16  |  კატეგორია: მთავარი / ლექსები
გიმზერ

(gimzer)

გიმზერ,
ვითარცა უმზერენ შორეთს,
ვფიქრობ:
ხარ ჩემთვის რამხელა დარდი!–
კიდევ კარგი რომ არ იცი,თორემ
ასეთ სიმძიმეს
ვერ აიტანდი"

მე გეძახოდით...ცხრა მთის გადაღმა

ავტორი: admin ვისგან 10-05-2011, 00:11  |  კატეგორია: მთავარი / ლექსები
მე გეძახოდით...ცხრა მთის გადაღმა

(me gezaxodit ... cxra mtis gadagma)

მე გეძახოდით...ცხრა მთის გადაღმა
ვინ მოგაწვდინათ ეს ხმა, ნეტავი...
კი მოგიხმობდით, მაგრამ ხმადაბლა,
ხმამაღლა როგორ გაგიბედავდით!
იქნებ სულები მართლაც დაჰქრიან
იდუმალი და სწრაფი მარხილით..
და თვით უწყიან უფრო ადრიან–
ვის მიაწვდინონ ვისი ძახილი.
თორემ სხვა აბა რას დავაბრალო,
ჩემი ხმა როგორ მოგწვდათ ნეტავი
გეძახდით, მაგრამ ჩემთვის,ხმადაბლა,
ხმამაღლა როგორ გაგიბედავდით.

მე მხოლოდ ერთმა არ მიმატოვა

ავტორი: admin ვისგან 10-05-2011, 00:05  |  კატეგორია: მთავარი / ლექსები
მე მხოლოდ ერთმა არ მიმატოვა

(me mxolod ertma ar mimatova)


მე მხოლოდ ერთმა არ მიმატოვა,
მხოლოდ მან მომცა ქვეყნად ნუგეში,
მარტოდ შთენილი მან არ დამტოვა,
ჩამიკრა გულში,თბილად უბეში.

მეც მას მივენდე მთელი არსებით,
მისით ვეღარ ვგრძნობ მე სიმარტოვეს,
ვიცი,ამქვეყნად სანამ ვიცოცხლებ,
ის არასოდეს არ მიმატოვებს.


წინა შემდეგი 1 2 3 4 5 6 7